Nowe regulacje prawne dotyczące usunięcia drzew i krzewów

W dniu 28 sierpnia 2015 r. weszły w życie zmiany ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627 z późn. zm.), wprowadzone ustawą z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw.

Skutkiem zmian jest m.in.:

1. Wprowadzenie obowiązku uzyskiwania zezwoleń na usunięcie drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm przekracza:

a) 35 cm – w przypadku topoli, wierzb, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,

b)  25 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew.

Obowiązek ten zastąpił dotychczasowy wymóg uzyskania zezwolenia na usunięcie drzew w wieku powyżej 10 lat. W praktyce oznacza to, że w przypadku zamiaru usunięcia drzewa o mniejszym obwodzie pnia w części odziomkowej (na wysokości 5 cm od poziomu gruntu) niż ustalony w punktach a lub b, posiadacz terenu powinien udokumentować pomiar pnia i rozpoznanie rodzaju lub gatunku drzewa ze względu na wynikającą z art. 88 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie przyrody możliwość wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej z tytułu usunięcia drzewa bez wymaganego zezwolenia.

 

2. Zniesienie obowiązku uzyskiwania zezwoleń na usunięcie krzewów na terenach pokrytych roślinnością pełniącą funkcje ozdobne, urządzoną pod względem rozmieszczenia i doboru gatunków posadzonych roślin, z wyłączeniem krzewów w pasie drogowym drogi publicznej, na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz na terenach zieleni.

Zarządca (administrator) nieruchomości będzie musiał przed ustaleniem trybu postępowania określić, czy teren, na którym rośnie krzew wymagający usunięcia jest pełniącym funkcje publiczne terenem urządzonym, aby wykluczyć odpowiedzialność finansową za usunięcie krzewu bez wymaganego zezwolenia.

 

3. Z obowiązku uzyskiwania zezwoleń na usunięcie drzew lub krzewów wyłączone zostały złomy lub wywroty, zdefiniowane w art. 5 pkt 26c i 26d ustawy o ochronie przyrody.

W przypadku podmiotów lub osób nie wymienionych w art. 83 f ust. 1 pkt 14a ustawy o ochronie przyrody, tj.: jednostki ochrony przeciwpożarowej, jednostki Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, właścicieli urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, zarządców dróg, zarządców infrastruktury kolejowej, gminne lub powiatowe jednostki oczyszczenia lub inne podmioty działające w tym zakresie na zlecenie gminy lub powiatu, do usunięcia złomów lub wywrotów będzie można przystąpić po oględzinach terenowych przeprowadzonych przez organ właściwy do wydania zezwolenia, potwierdzających, że drzewa lub krzewy stanowią złom lub wywrot  – art. 83 f ust. 1 pkt 14b ww. ustawy.

 

4. Wniosek o wydanie zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewu winien zawierać:

1. imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę posiadacza i właściciela nieruchomości albo właściciela urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego;
2. oświadczenie o posiadanym tytule prawnym władania nieruchomością albo oświadczenie o posiadanym prawie własności urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego;
3. zgodę właściciela nieruchomości, jeżeli jest wymagana, lub oświadczenie informacji o której mowa w art. 83 ust. 4 (spółdzielnia mieszkaniowa informuje, w sposób zwyczajowo przyjęty, członków spółdzielni, właścicieli budynków lub lokali niebędących członkami spółdzielni oraz osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, a zarząd wspólnoty mieszkaniowej – członków wspólnoty z zamiarze złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu, wyznaczając co najmniej 30-dniowy termin na zgłaszanie uwag. Wniosek może być złożony nie później niż w terminie 12 miesięcy od upływu terminu zgłaszania uwag.);
4. nazwę gatunku drzewa lub krzewu;
5. obwód pnia mierzony na wysokości 130 cm, a w przypadku gdy na tej wysokości drzewo:

-    posiada kilka pni – obwód każdego z tych pni;

-    nie posiada pnia – obwód pnia bezpośrednio poniżej korony drzewa;

6. wielkość powierzchni, z której zostaną usunięte krzewy;
7. miejsce, przyczynę, termin zamierzonego usunięcia drzewa lub krzewu, oraz wskazanie czy usunięcie wynika z celu związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej;
8. rysunek lub mapę albo wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowalne projekt zagospodarowania działki lub terenu w przypadku realizacji inwestycji, dla której jest on wymagany zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane – określające usytuowanie drzewa lub krzewu w odniesieniu do granic nieruchomości i obiektów budowlanych istniejących lub projektowanych na tej nieruchomości;
9. projekt planu:

-    nasadzeń zastępczych, rozumianych jako posadzenie drzew lub krzewów , w liczbie nie mniejszej niż liczba usuwanych drzew lub o powierzchni nie mniejszej niż powierzchni usuwanych krzewów, stanowiących kompensację przyrodniczą za usuwane drzewa i krzewy w rozumieniu art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska lub

-    przesadzenie drzewa lub krzewu jeżeli są planowane, wykonane w formie rysunku, mapy lub projektu zagospodarowania działki lub terenu, oraz informację o liczbie, gatunku lub odmianie drzew lub krzewów oraz miejscu i planowanym terminie ich wykonania;

10. decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach albo postanowienie w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000, w przypadku realizacji przedsięwzięcia, dla którego wymagane jest ich uzyskanie zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko, oraz postanowienie uzgadniające wydawane przez właściwego regionalnego dyrektora ochrony środowiska w ramach ponownej oceny odziaływania na środowisko, jeżeli jest wymagana lub została przeprowadzona na wniosek realizującego przedsięwzięcia.

 

5. Uszczegółowione zostały także warunki wykonywania prac w obrębie koron drzew, które nie mogą prowadzić do usunięcia gałęzi w wymiarze przekraczającym 30% korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa z wyjątkiem:
   1. usunięcia gałęzi obumarłych lub nadłamanych;
   2. utrzymywania uformowanego kształtu korony drzewa;
   3. wykonywania specjalistycznego zabiegu w celu przywróceniu statyki drzewa.

 

W przypadku wykonywania zabiegu, o którym mowa w ppkt c), zlecający wykonanie specjalistycznego zabiegu powinien posiadać dokumentację, w tym dokumentację fotograficzną, wskazującą na konieczność przeprowadzenia takiego zabiegu i przechowywać ją przez okres 5 lat od końca roku, w którym wykonano zabieg.

Usunięcie gałęzi w wymiarze przekraczającym 30% korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa w celu innym niż określonym w ppkt a, b, c traktowane będzie jako uszkodzenie drzewa, a także usunięcie gałęzi w wymiarze przekraczającym 50% korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa w celu innym niż określonym w ppkt a, b, c stanowi jego zniszczenie, kwalifikujące się do wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej.

 

6. Zasady prowadzenia prac ziemnych oraz innych prac wykonywanych ręczenie w obrębie korzeni, pnia lub korony drzew lub w obrębie korzeni lub pędów krzewu należy wykonywać w sposób najmniej szkodzący drzewom lub krzewom.

 

7. Zmianie uległa także wysokość opłat i kar za usunięcie drzew lub krzewów. W art. 85 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody, określone zostały stawki maksymalne, niższe od obowiązujących dotychczas, które będą obowiązywały do czasu ustalenia przez Ministra Środowiska w drodze rozporządzenia stawek dla poszczególnych rodzajów lub gatunków drzew w zależności od obwodu pnia oraz od tempa przyrostu pnia na grubość oraz określenia w rozporządzeniu współczynników różnicujących stawki w zależności od lokalizacji drzewa lub krzewu.

 

8. Stosownie do przepisu art. 83 a – starosta wykonuje czynności w sprawach związanych z usunięciem drzew lub krzewów w jakim są wykonywane przez wójta burmistrza albo prezydenta miasta, w odniesieniu do nieruchomości będących własnością gminy. Postępowania nie dotyczą terenów gminy będących w użytkowaniu wieczystym innego podmiotu.